ကူညီေရးအတြက္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ အဟန္႔အတားမ်ားကို ကုလထိပ္တန္းအရာရိွက ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ (VOA)

ျမန္မာႏိုင္ငံက နာဂစ္ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္းဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ကမ္းလွမ္းတဲ့ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီေတြကို ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ေနတဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး လူး၀ီ(စ္) အာေဘာ္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ မွတ္တမ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး လူး၀ီ(စ္) အာေဘာ က ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာ သူ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ အဆိုျပဳခ်က္တြင္းသြင္းစဥ္မွာ အခုလို ျပစ္တင္ေ၀ဖန္သြားခဲ့တာပါ။ လူး၀ီ(စ္) အာေဘာ ဟာ ဒီလကုန္မွာ သူ႔ရဲ႕ လက္ရွိ ရာထူးျဖစ္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရာထူးနဲ႔ တာ၀န္ေတြကို အဆံုးသတ္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕ကေန ဗီအိုေအ သတင္းေထာက္ Lisa Schlein သတင္းေပးပို႔ထားတာကို မခင္ျဖဴေထြးက အစီရင္ခံထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့လအတြင္း ႀကီးမားတဲ့ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ ကပ္ဆိုးႀကီးေတြ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး လူး၀ီ(စ္) အာေဘာ က အေလးအနက္ထား ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံက ေျမငလ်င္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ၾကသူေတြနဲ႔ ဒုကၡေရာက္ၾကရသူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာတို႔အတြက္ အလြန္ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲရတဲ့အေၾကာင္း သူက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ တဆက္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံက မုန္တိုင္းဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စစ္အစိုးရရဲ႕ တာ၀န္မဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ၊ တံုံ႔ျပန္မႈေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးက အျပင္းအထန္ ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။

“အခုလို သဘာ၀ ေဘးဒုကၡႀကီး ရင္ဆိုင္ရတဲ့အခါ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏို္င္ဖို႔ ဘယ္ႏိုင္ငံရဲ႕ အစိုးရက တျခား အကူအညီကို မလိုဘဲ ကိုယ္ႏိုင္တယ္ ဆိုၿပီး တံု႔ျပန္ႏုိင္စြမ္း မရွိၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ႏို္င္ငံတကာ အကူအညီ လက္ခံေရးဟာ အေရးႀကီးလွပါတယ္။ ေဘးဒုကၡေရာက္သူေတြဖက္ကၾကည့္ရင္ အကူအညီ ေတာင္းပိုင္ခြင့္ ရွိၾကသလို အစိုးရေတြေရာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကေရာ တတ္ႏိုင္သမွ် ကူညီၾကရဖို႔ တာ၀န္လည္း ရွိပါတယ္။”

ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ အခုလို တာ၀န္မဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ႏုတ္ဆိတ္ေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကိုလည္း သူက ျပစ္တင္ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျဖစ္ရပ္ကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အကူအညီကိုေပးဖို႔ ႏိုင္ငံတကာက ကမ္းလွမ္းခဲ့တာကို ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဖက္က လက္မခံဘဲ ဟန္႔တားတဲ့ အေျခအေနကို ဆိုက္တာဟာ ကာလၾကာရွည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ႏိုင္ငံတကာက သည္းခံၿပီးေနခဲ့ၾကတာေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရဘက္က အခုလို ဟန္႔တားရဲတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ေရာက္လာတာလို႔ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။”

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီးက အခုလို ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုလိုက္တာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အမ်ိဳးသားၫႊန္႔ေပါင္းအစိုးရရဲ႕ ကုလသမဂၢေရးရာ တာ၀န္ခံ ေဒါက္တာ ေသာင္းထြန္းက အခုလို ေျပာဆုိပါတယ္။

“ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး အေနနဲ႔ေရာ၊ ေနာက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုးကို ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ သက္တမ္းကာလမွာ ျမန္မာျပည္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စက္တင္ဘာ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈႀကီးမွာ အေရးေပၚ အစည္းအေ၀းေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။ သံဃာ့အေရးအခင္းႀကီးကို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြဲခဲ့သလို ျဖစ္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ပါေမာကၡ ပင္ညဲရိုးကလည္း စံုစမ္းေလ့လာမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ နအဖကို အၾကံျပဳခ်က္ေတြေပါ့ေနာ္။ ဒါေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအၾကံျပဳခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရေတြအေနနဲ႔ အထူးသျဖင့္ ေဒသတြင္းက ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ အိမ္နီးနားခ်င္းႏိုင္ငံေတြကေန ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဟာ အားရေလာက္စရာ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္မိုလို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈေတြဟာ တကယ္တမ္း ထင္သေလာက္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဖူးေပါ့ေနာ္။ ဒါေၾကာင့္မိုလို႔ လူး၀ီ(စ္) အာေဘာ္က အခုလိုမ်ိဳး ႏိုင္ငံတကာအစိုးရေတြကေန ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြကို ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လုိတယ္။ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုတယ္။ ဒါကို က်ေနာ္ လက္ခံပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားကလည္းပဲ သူတို႔ အခုဆိုရင္ - ဥပမာ ကုလသမဂၢနဲ႔ အာဆီယံကေန ပူးတြဲက်င္းပခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ကလုန္း ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အစည္းအေ၀း ျဖစ္သြားတာ တစ္ပတ္ရွိသြားပါၿပီ။ နအဖ ဖက္ကေနၿပီးေတာ့ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ကယ္ဆယ္ေရးဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြ ျပည္၀င္ခြင့္ဗီဇာေတြ ျမန္ျမန္ေပးၿပီးေတာ့ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းေတြ ျဖန္႔ေ၀မႈကိုလည္း ျမန္ျမန္သြက္သြက္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး လူ႔အသက္ေတြ ကယ္တင္ဖို႔ကိစၥဟာ ကတိေတြ ေပးခဲ့ေပမယ့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မႈေတြမွာ ကေန႔အထိ ေႏွးေကြးေနတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရတယ္။ ေႏွးေကြးေနတာရဲ႕ အေျခအေနမွာ ပိုၿပီးေတာ့ စိုးရိမ္စရာျဖစ္လာတဲ့အပိုင္းက လက္ပြတ္တာတို႔ ဘိုကေလးတို႔ ေျမာင္းျမတို႔ ရန္ကုန္မွာလည္းပဲ ကရင္ဘက္ပတစ္ ေကာင္စီကေနၿပီးေတာ့ ေစာင့္ေရွာက္ထားတဲ့ ကရင္ဒုကၡသည္ေတြကို ရြာေတြကို ျပန္ပို႔တဲ့ အေနအထားေပါ့ေနာ္။ ရြာေတြမွာကလည္း ကေန႔အထိ ႏို္င္ငံတကာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ၊ အကူအညီေတြ မရေသးဘူး။ နအဖကလည္းပဲ ဘာမွ ျဖန္႔ေ၀ၿပီးေတာ့ ကူညီေနတာေတြ မရွိဘူး ဆိုလို႔ရွိရင္ ရြာေတြကို ျပန္ေရာက္တဲ့အခါမွာ ဒီဒုကၡသည္ေတြဟာ ပိုၿပီးေတာ့ ဒုကၡေရာက္မယ္။ အစားအေသာက္ ျပတ္လပ္မယ္။ ေရကေနျဖစ္တဲ့ေရာဂါေတြ၊ ယင္ေကာင္ေတြကေနျဖစ္တဲ့ေရာဂါေတြ ျပန္႔ပြားမယ့္အႏၱရာယ္ေတြက သိပ္စိုးရိမ္ရတယ္။ ဒါဟာ နအဖရဲ႕ ဒီလိုမ်ိဳး လူမႈေရး အကူအညီေတြကို ပိတ္ဆို႔ေနတာ တားဆီးေနတာ အင္မတန္ ႀကီးမားတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို လူး၀ီ(စ္) အာေဘာ္က ေျပာတာေရာ၊ ဒီကေန႔ ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြကေနၿပီးေတာ့ ေျပာလာတာေတြေရာ ဒါကို က်ေနာ္တို႔ အျပည့္အ၀ နားလည္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာယံုတင္မကဘူး၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖို႔လည္း က်ေနာ္တို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။” အမ်ိဳးသားၫႊန္႔ေပါင္းအစိုးရ ကုလသမဂၢေရးရာ တာ၀န္ခံ ေဒါက္တာ ေသာင္းထြန္း ေျပာသြားခဲ့တာပါ။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းအတြင္းကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ကန္႔သတ္ခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို ေလ်ာ့ခ်ေပးခဲ့ေပမယ့္လည္း ဒုကၡသည္ သံုးပံုတစ္ပံုဟာ အခုထိ ဘယ္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမွ မရေသးတဲ့အေျခအေနမွာ ရွိေနေသးတယ္လို႔ ကုလသမဂၢက ဆိုပါတယ္။

ျမန္မာစစ္အစိုးရကေတာ့ မုန္တိုင္းဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ၿပီးစီးလို႔ အခုဆိုရင္ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေနတယ္လို႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ဆိုေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း မုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ခဲ့တာ ၁ လ အထိ ၾကာလာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္လည္း တကယ္တမ္း လက္ေတြ႔မွာ မုန္တိုင္းဒုကၡသည္ အမ်ားစုဟာ ကူညီေထာက္ပံ့မႈ မရၾကေသးသလို အစာျပတ္လပ္မႈနဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါဘယေတြနဲ႔ပါ ႀကံဳေတြ႔ရင္ဆိုင္ ေနၾကရတယ္လို႔ မုန္တိုင္းဒဏ္ အဆိုးရြားဆံုး သင့္ခဲ့တဲ့ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသကို သြားေရာက္ၿပီး တႏိုင္တပိုင္ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ေနတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ေစတနာ့၀န္ထမ္းတစ္ဦးက အခုလို ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ နယ္ကို ဆင္းသြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ တပိုင္တႏိုင္ ေဆးေတြကို သြားၿပီးေတာ့ လူထု လက္ထဲကို ထည့္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ပထမဆံုးေရာက္တာ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါက ဘ္ိုကေလးၿမိဳ႕နဲ႔ ေရမိုင္ ၁၄ မိုင္ ၁၅ မိုင္ ေလာက္ပဲ ေ၀းတယ္။ အဲဒီေလာက္နီးနီးေလးမွာေတာင္မွပဲ ဘာ ကယ္ဆယ္ေရးမွ ေရာက္မလာေသးဘူး။ မေလာ့ ဆိုတဲ့ရြာမွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကေန သူတို႔ ဆြမ္းဆန္ေတြ ခံထားတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ ဆြမ္းဆန္ခံထားတဲ့ဟာေတြကို တရြာလံုးမွာ လူ ၄၀၀ ေလာက္ တင္ၿပီးေတာ့ ေကၽြးထားတယ္ဗ်ာ။ သူတို႔ အဲဒါ အလြန္ဆံုး ဆက္ေကၽြးႏိုင္ရင္ တစ္ပတ္ပဲဗ်ာ။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက တာ၀န္ခံၿပီး ေကၽြးႏိုင္တဲ့သူဆိုရင္ေတာ့ နည္းနည္းေလး ဒီ ရက္ပိုင္းအတြင္းမွာ ေနႏိုင္ေသးတယ္ဗ်။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို တာ၀န္ယူၿပီး မေကၽြးႏိုင္တဲ့ေနရာေတြကေတာ့ အခုခ်ိန္ကစၿပီး ငတ္ေနၾကၿပီ။ ေလာေလာဆယ္ လိုတာက သူတို႔အတြက္ ဆန္တို႔၊ ေဆး၀ါးတို႔။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ၀မ္းေရာဂါ ျဖစ္ေနၾကၿပီ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဆန္ စားစရာ မရွိေတာ့ သူတို႔ ၾကံဖန္ၿပီး စားရတာေတြ ရွိတယ္ဗ်ာ။ ဥပမာ ေအာက္ေနတဲ့ဆန္ေတြ၊ ေရျမႇပ္သြားတဲ့ စပါးေတြကို ႀကိတ္ခြဲတယ္။ ႀကိတ္ခြဲတယ္ဆိုတာကလည္း စက္ေတြနဲ႔ ႀကိတ္ခြဲတာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ပုလင္းတို႔ ဘာတို႔နဲ႔ ႀကိတ္ခြဲၿပီးေတာ့ ဆန္ကြဲလိုဟာမ်ိဳးေတြကို ႀကိတ္ခြဲၿပီး သူတို႔ ေသာက္ရတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ အုန္းေရ ေသာက္ေနရတယ္။ အုန္းသီးေတြ စားေနရတယ္။ ဒါက သူတို႔ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် စားေသာက္ေနရတာ။”

ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ရက္က မုန္တိုင္းသင့္ေဒသေတြမွာ သြားေရာက္ကူညီခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က စတနာ့၀န္ထမ္းက သူေတြ႔ျမင္ခဲ့ရတာကို ျပန္ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။